Izba Pamięci
Izba Pamięci w Brzegu Dolnym prowadzona przez Stowarzyszenie Osadników Ziemi Dolnobrzeskiej gromadzi pamiątki, dokumenty, zdjęcia, wspomnienia i różnego rodzaju przedmioty mające wartość historyczną związaną z przedwojennymi, wojennymi i powojennymi losami ludzi, których wiatr historii rzucił po II wojnie światowej na tzw. ziemie odzyskane, w tym przypadku na Ziemię Dolnośląską. Izba powstała w 2009 r. i zajmowała początkowo dwa pomieszczenia udostępnione przez Szkołę Podstawową nr 5. Niebawem okazało się, że miejsca jest zbyt mało, bo eksponatów szybko przybywało i przestały mieścić się w tak skromnym lokum. Dziś Izba Pamięci zajmuje pięć sal. Można tu zapoznać się z historią rodzin pierwszych osadników, obejrzeć kolekcję XIX-wiecznych i przedwojennych pocztówek lub ich kserokopie przedstawiające nasze miasto, zobaczyć jak wyglądały telewizory i odbiorniki radiowe, mundury wojskowe, kołowrotek i wiele innych ciekawostek. Niektóre z nich mają ponad 100 lat. Jest także miejsce poświęcone Sybirakom, gdzie zobaczymy symboliczny grób oraz tablicę z nazwiskami tych, co nie wrócili, różaniec z chleba oraz oryginalne dokumenty i zdjęcia. Można więc uznać, że to już nie tyle Izba Pamięci, lecz prawdziwe muzeum pierwszych osadników i ich dokonań. Jest to jedna z nielicznych placówek tego typu na Dolnym Śląsku. Stowarzyszenie zwróciło się do mieszkańców Brzegu Dolnego z apelem o przekazywanie pamiątek rodzinnych do Izby. Wiele osób odpowiedziało przynosząc m.in. dokumenty, zdjęcia i różnego rodzaju pamiątki rodzinne. Usystematyzowane chronologicznie, obrazują losy osadników przed wybuchem II Wojny Światowej, tragiczny okres wojny i lata powojenne. Cenną ideą tej ekspozycji jest pokazanie historii konkretnych rodzin, które po wojennej tułaczce osiedliły się w Brzegu Dolnym i okolicy. Poszczególne działy wystawy poświęcone są losom rodzin: Baców, Bareckich, Brelińskich, Bułynków, Gruszczyńskich, Gryllów, Jacewiczów, Krzaczkowskich, Ligęzów, Marcinkowskich, Mazurków, Niekraszów Pawłowskich, Petrusewiczów, Piecuchów, Prokopowiczów, Rajkowskich, Rosińskich, Skornych, Skorupów, Szkołów, Szumilasów, Szymonów, Twardochlebów, Wróblewskich, Wróblów i Wysockich. Wśród eksponatów są: prasa, wydawnictwa dotyczące historii Brzegu Dolnego i stare książki o różnorodnej tematyce. Najstarsze z nich pochodzą z II połowy XIX w. Gromadząc wszelkie ślady dawnego życia mieszkańców Ziemi Dolnobrzeskiej przybyłych tu po wojnie z różnych stron świata, muzeum upamiętnia wszystkie miejsca ich pochodzenia. A są to: Śniatyń (stąd przyjechało najwięcej osadników), Stanisławów, Lwów, Korżowa, Tłumacz, Podkamień, Nowogródek, Baranowicze, Nieśwież, Wilno, Syberia i Francja. Wśród osadników byli też przesiedleni w wyniku akcji Wisła oraz weterani, zarówno z polskich wojsk tworzonych na wschodzie (tzw. kościuszkowcy), jak i z Polskich Sił Zbrojnych na zachodzie (m. in. od gen. W. Andersa i gen. S. Maczka). Izba Pamięci organizuje też wystawy okolicznościowe, np. „Dolnobrzeżanie u Ojca Świętego Jana Pawła II”, „Święto Niepodległości”, 30. rocznica powstania Solidarności w Zakładach Chemicznych „Rokita”. Bardzo cenną inicjatywą jest też oferta działalności edukacyjnej skierowana do wszystkich szkół i placówek oświatowych z miasta i gminy Brzeg Dolny. Stwarza to szanse, aby dzieci i młodzież, w ciekawy sposób lepiej poznały dzieje swoich rodzin, swoich dziadków i pradziadków.
Izba Pamięci jest czynna we wtorki (od 10.00 do 12.00) oraz w czwartki (od 16.00 do 18.00) tel. 606 229 300 lub 501 692 667
Zapraszamy też na wirtualny spacer: https://goo.gl/maps/Sk77uwyGFMH3DMwv7; autor: Witold Gidel